ภาวะทุพโภชนาการ (Malnutrition) เป็นสภาวะของร่างกายที่เกิดจากการได้รับอาหารที่ไม่ครบถ้วน หรือมีปริมาณ ที่ไม่เหมาะกับความต้องการของร่างกาย จึงทำให้เกิดภาวะผิดปกติขึ้น โภชนาการที่ไม่ดี ผู้ที่มีภาวะโภชนาการไม่ดีส่วนใหญ่จะมีร่างกายที่ผอมหรือ อ้วนเกินไป

ภาวะทุพโภชนาการในผู้สูงอายุสามารถแบ่งออกได้เป็นสองประเภทหลัก

1. ภาวะโภชนาการต่ำ (ภาวะขาดสารอาหาร) เกิดจากการที่ร่างกายได้รับพลังงานจากโปรตีน หรือสารอาหารไม่เพียงพอ ทำให้ผู้สูงอายุอ่อนแอ น้ำหนักลด และผอมเกินไป 

2. ภาวะโภชนาการเกิน (ภาวะอ้วน) เกิดจากการได้รับสารอาหารเกินความต้องการของร่างกาย ทำให้เกิดการสะสมไขมันมากเกินไป นำไปสู่โรคเรื้อรัง เช่น โรคอ้วน โรคไขมันในเลือดสูง และโรคหัวใจ

การดูแลรักษาผู้สูงอายุที่มีภาวะทุพโภชนาการแบ่งเป็น 2 กรณี

 1. ผู้สูงอายุที่มีภาวะโภชนาการต่ำ

- เพิ่มปริมาณอาหาร โดยเลือกวิธีการทอดหรือผัดที่เหมาะสมกับสุขภาพ

- เพิ่มมื้ออาหารและให้รับประทานอาหารทีละน้อยแต่บ่อยครั้ง

- เน้นสารอาหารโปรตีนสูง เช่น ปลา ไข่ขาว และนม 

- ดูแลความสะอาดช่องปากเพื่อเพิ่มความอยากอาหาร

- หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่ไม่มีคุณค่าทางโภชนาการ เช่น น้ำอัดลม

- รับประทานอาหารเสริมเพื่อให้ร่างกายได้รับวิตามินและเกลือแร่เพียงพอ

2. ผู้สูงอายุที่มีภาวะโภชนาการเกิน

  - รับประทานอาหาร 3 มื้อหลัก และลดของว่างหรืออาหารจุบจิบ

   - งดอาหารจำพวกแป้ง ของหวาน และเปลี่ยนวิธีปรุงอาหารเป็นต้ม นึ่ง ย่างแทนการทอด

   - เพิ่มการรับประทานผักและผลไม้มากกว่าเนื้อสัตว์

   - เลือกเนื้อสัตว์ที่มีไขมันและแคลอรี่น้อย เช่น ไก่และปลา

   - ดื่มน้ำวันละ 8-10 แก้วเพื่อช่วยการขับถ่าย

   - ออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมที่เหมาะสมกับสุขภาพ

ที่มาของข้อมูล

https://www.nakornthon.com/article/detail/...B9%88